Joanna Aniszewska to laureatka IV edycji konkursu o Nagrodę Literacką Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego „Jantar”, która przyznawana jest za najlepszą książkę wydaną w minionym roku. Statuetkę oraz nagrodę finansową zwyciężczyni, 25 listopada br. podczas Festiwalu Czytania „Odkrywcy Wyobraźni” w Szczecinie, wręczył Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.
– Książka to spotkanie z drugim człowiekiem, które nas zawsze ubogaca. Serdecznie gratuluję laureatce, a także wszystkim nominowanym. Na Pomorzu Zachodnim mamy znakomitych twórców, artystów, pisarzy, co pokazały również wcześniejsze edycje konkursu – mówił marszałek województwa Olgierd Geblewicz.
W IV edycji konkursu o nagrodę literacką „Jantar” starało się 36 książek opublikowanych w 2022 roku i reprezentujących wszystkie wymienione w regulaminie gatunki literackie. Jury wybrało książkę Joanny Aniszewskiej Zamęt. Czas powojnia w Stargardzie i okolicznych miejscowościach (Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Stargardzie) będącą imponującą panoramą historyczną dwudziestowiecznych dziejów ważnego miasta Pomorza Zachodniego. Laureatka otrzymała statuetkę i gratyfikację finansową w wysokości 10 tys. zł.
W uzasadnieniu werdyktu jury podkreśliło, że „…Autorka łączy pieczołowitą rekonstrukcję historyczną z mnogimi i posiadającymi duże wartości literackie opowieściami o losach konkretnych pojedynczych ludzi czasu tuż powojennego. Jej historia Stargardu i okolicznych miejscowości ma twarze licznych imiennie nam przedstawianych bohaterów. Zarazem samo miasto i jego okolica staje się ważnym bohaterem, gdzie ukazana zostaje gorliwa faszyzacja miasta przed wojną, katastrofa wojenna i koszmar czasu odradzania Stargardu. Niczego się w tej na wskroś uczciwej książce nie wybiela, pozwala ona dokładniej poznać, dlaczego czas tuż po wojnie pozostaje żywą raną, trwałą traumą wprowadzającą konieczny zamęt w nasze zbyt uładzone rozumienie polskich dziejów. W przedstawionej przez Aniszewską historii jako „zamęcie” nikt nie może innych oskarżać, wywyższać się ani łatwo pocieszać. Zarazem dzieje Stargardu w relacji Aniszewskiej ustanawiają silny intymny kontakt z naszymi własnymi rodzinnymi oraz lokalnymi historiami, prowokując do wydobywania ich najbardziej niepokojących, chaotycznych stron. Pora zacząć o naszej polskiej historii jako „zamęcie” wreszcie dojrzale opowiadać w ślad za wybitnym dziełem Joanny Aniszewskiej.”
Nagroda marszałka województwa przyznawana jest za najlepszą książkę wydaną w minionym roku – bez podziału na gatunki – i obejmuje: tomy prozy, poezji, reportażu, biografii, esej i szeroko rozumianą humanistykę o walorach literackich. Konkurs skierowany jest do autorów mieszkających na Pomorzu Zachodnim lub z nim związanych. Zgłoszenia, które przyjmuje Książnica Pomorska w Szczecinie, mogą przesyłać sami autorzy, wydawcy, biblioteki regionalne i lokalne oraz instytucje kultury. Wybór laureata jest zadaniem pięcioosobowego jury, w którego skład wchodzą literaturoznawcy, krytycy oraz przedstawiciele świata mediów.
W poprzednich latach jury konkursowe doceniło wydaną w 2019 roku powieść Ingi Iwasiów „Kroniki oporu i miłości”, zgłoszoną w pierwszej edycji oraz zgłoszone w drugiej odsłonie konkursu opowiadania Artura Daniela Liskowackiego „Hotel Polski”, opublikowane w 2020 roku. Laureatem trzeciej edycji konkursu, za „Wyspy odzyskane: Wolin i nieznany archipelag” wydane w 2021 roku, został Piotr Oleksy.
Wręczenie nagrody było jednym z punktów programu Festiwalu Czytania „Odkrywcy Wyobraźni”, który odbył się w dniach 24-26 listopada br. w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie. To m.in. spotkania autorskie, debaty i znakomite lektury. Do Szczecina przyjechali wybitni aktorzy, pisarze, przedstawiciele świata nauki i mediów. Niektóre wydarzenia w ramach festiwalu w tym roku ruszyły także w teren: do Połczyna-Zdroju, Polic i Stargardu. Wydarzenie co roku wspiera Pomorze Zachodnie.